Als je een boek over de tijdgeest schrijft, dan word je regelmatig gevraagd wat je van gebeurtenissen vindt. Vooral de parallellen tussen periodes met dezelfde winterse tijdgeest zijn dan interessant. De beelden van mensen in Drachten die allemaal voor een huis groepeerden en taxi's aanhielden waarin ze Joran van der Sloot vermoedden, deden me bijvoorbeeld sterk denken aan 'de Staphorster affaire' uit 1960, ook in een winterse tijdgeest. Toen sleepten jongeren een overspelig stel uit hun respectievelijke huizen en reden ze op een mestkar door het dorp, uitgejoeld door alle bewoners. (En zo'n volksgericht was heus in 1960 ook al een archaische gebeurtenis). En wat lees ik in de krant van zaterdag? "Ik had het idee dat ik naar een nationaal volksgericht zat te kijken", zegt sociaal psycholoog Hans Boutellier, over de uitzending van PR de Vries. "Er bestaat een enorme behoefte aan morele ijkpunten. Met z'n allen, met zeven miljoen mensen, hebben we kunnen praten over de dingen die we afwijzen. Dankzij Joran kunnen we onze eigen morele superioriteit bevestigen."
Ook de socioloog Cas Wouters spreekt zich uit: "Nederland is altijd een domineeslandje geweest, maar de laatste tijd wordt het vingertje wel erg vaak geheven. Aan moraliseren ontkomt niemand. Je neemt waar wat je goed en kwaad vindt. Maar bij het checken van dat gevoel, daar begint de beschaving. Als je voortdurend op al te hoge toon moraliseert, houd je het hoofd niet koel. Dan roep je dat je andermans kop van zijn romp trekt."
Moraliseren is een favoriete bezigheid in de winterse tijdgeest. Dus ja, ook de uitzending van de Vries is weer een mooi voorbeeld van een winterse hype.
No comments:
Post a Comment